Những lưu ý về Sổ hộ khẩu theo pháp luật hiện hành.

Nhiều năm qua, sổ hộ khẩu và sổ tạm trú có giá trị quan trọng đối với người dân, bởi đây là hai cuốn sổ thể hiện, chứng minh thông tin cư trú của mỗi người và liên quan đến nhiều thủ tục hành chính trong cuộc sống hằng ngày. Theo Luật Cư trú năm 2020, sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sẽ hết giá trị sử dụng sau ngày 31.12.2022. Người dân cần hiểu và nắm rõ quy định mới để biết cách tra cứu thông tin cư trú, thuận lợi trong quá trình giải quyết các thủ tục hành chính khi cần thiết. Luật sư Công ty Luật Thái Dương tư vấn về vấn đề này như sau:

1. Năm 2022 không còn thủ tục cấp sổ hộ khẩu mới

Luật cư trú 2020 quy định về việc thay đổi phương thức quản lý cư trú từ truyền thống thông qua sổ hộ khẩu, sổ tạm trú sang quản lý bằng số hóa, cụ thể:

– Đối với đăng ký thường trú: Thay vì cấp sổ hộ khẩu, khi công dân đủ điều kiện để đăng ký thường trú thì cơ quan đăng ký cập nhật thông tin về nơi thường trú mới của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú.

– Đối với đăng ký tạm trú: Thay vì cấp sổ tạm trú, khi công dân đủ điều kiện để đăng ký tạm trú thì cơ quan đăng ký có  trách nhiệm thẩm định, cập nhật thông tin về nơi tạm trú mới, thời hạn tạm trú của người đăng ký vào Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Khoản 3, Điều 38, Luật cư trú 2022 quy định:

“3. Kể từ ngày Luật này có hiệu lực thi hành, Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị như giấy tờ, tài liệu xác nhận về cư trú theo quy định của Luật này cho đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2022.

Trường hợp thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú khác với thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú thì sử dụng thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú.

Khi công dân thực hiện các thủ tục đăng ký cư trú dẫn đến thay đổi thông tin trong Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú thì cơ quan đăng ký cư trú có trách nhiệm thu hồi Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú đã cấp, thực hiện điều chỉnh, cập nhật thông tin trong Cơ sở dữ liệu về cư trú theo quy định của Luật này và không cấp mới, cấp lại Sổ hộ khẩu, Sổ tạm trú”

Như vậy, kể từ ngày 01/07/2021, sẽ dừng cấp mới, cấp lại sổ hộ khẩu, sổ tạm trú. Đối với sổ hộ khẩu, sổ tạm trú đã được cấp vẫn được sử dụng và có giá trị xác nhận về cư trú cho đến hết ngày 31/12/2022.

2. Đổi nơi thường trú không được cấp sổ hộ khẩu thì dùng gì

Hiện nay, tất cả các sổ hộ khẩu, sổ tạm trú giấy đều không có giá trị (CCCD gắn chíp sẽ chính thức được sử dụng thay cho sổ hộ khẩu). Tuy nhiên khi tham gia các giao dịch, thủ tục hành chính vẫn phải chứng minh thông tin cư trú.

Tại điều 14 nghị định 104/2022/NĐCP quy định cơ quan cỏ thẩm quyền giải quyết thủ tục hành chính phải khai thác thông tin cư trú của công dân trong Cơ sở dữ liệu về quốc gia thông qua 4 phương thức:

– Tra cứu thông tin trên Cơ sở dữ liệu quốc gia hoặc cổng dịch vụ công

– Tra cứu thông tin qua  tài khoản định danh VneID

– Thiết bị đọc chip của CCCD gắn chíp

– Các phương thức khác theo quy định pháp luật chuyên ngành

Nếu không thể khai thác được thông tin cư trú theo các phương thức nêu trên, cơ quan, cá nhân có thẩm quyền mới yêu cầu nộp bản sao hoặc xuất trình một trong các giấy tờ có giá trị chứng minh thông tin về cư trú gồm: Thẻ Căn cước công dân; Chứng minh nhân dân; Giấy xác nhận thông tin về cư trú và Giấy thông báo số định danh cá nhân thông tin công dân trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.

Hiện nay, CCCD gắn chíp với mã QR và chíp được gắn trên thẻ lưu giữ đầy đủ các thông tin của công dân, bao gồm cả thông tin về cư trú. Do đó, khi đi làm các thủ tục hành chính thì chỉ cần mang thẻ CCCD gắn chíp.

3. Chuyển nhà có cần chuyển hộ khẩu không

Tại khoản 4 điều 22 Luật cư trú 2020 quy định:

“Người đã đăng ký thường trú mà chuyển đến chỗ ở hợp pháp khác và đủ điều kiện đăng ký thường trú thì có trách nhiệm đăng ký thường trú tại nơi ở mới theo quy định của Luật này trong thời hạn 12 tháng kể từ ngày đủ điều kiện đăng ký.”

Như vậy, trường hợp chuyển đến chỗ ở cố định, lâu dài khác địa chỉ đã ghi nhận trong sổ hộ khẩu cũ thì cần phải thực hiện thủ tục chuyển hộ khẩu. Còn trường hợp đến chỗ mới trong một thời gian ngắn, tức thời thì không cần làm thủ tục này.

Việc chuyển hộ khẩu này là bắt buộc, nếu không thực hiện thì có thể đánh mất những quyền, lợi ích hợp pháp liên quan đến những giấy tờ cần xác minh tại các cơ quan nhà nước nơi cư trú như: UBND, cơ quan CA,…

ví dụ: khi nhập học một số trường yêu cầu có hộ khẩu thường trú,…. nếu không có cơ sở dữ liệu xác minh đây là công dân thuộc địa phương mình thì cơ quan nhà nước tại địa phương đó sẽ không xác nhận khi người dân yêu cầu.

Ngoài ra, nếu không chuyển khẩu có thể bị cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử phạt theo Điều 9 Nghị đinh 144/2021/NĐ-CP.

Chi tiết xin liên hệ:

Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội

• Điện thoại: 0866 222 823

• Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com

Website: https://luatthaiduonghanoi.com / http://luatsugioivietnam.vn/

• Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi

• Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội