Hiểu rõ về tội Nhận hối lộ và Đưa hối lộ theo Bộ Luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017
Tội nhận hối lộ là một hành vi phạm tội mà người đang giữ chức vụ hoặc quyền hạn lợi dụng để hưởng lợi ích từ người đưa hối lộ. Chức vụ và quyền hạn là những yếu tố quan trọng để nhận hối lộ. Không có chức vụ hoặc quyền hạn, việc nhận lợi ích từ người đưa hối lộ sẽ trở nên khó khăn. Chỉ khi chức vụ hoặc quyền hạn được lợi dụng để nhận hối lộ thì hành vi này mới bị coi là tội nhận hối lộ.
Hành vi nhận hối lộ có thể xảy ra trực tiếp hoặc thông qua trung gian. Nhận hối lộ trực tiếp có thể thực hiện qua các phương thức khác nhau, chẳng hạn như tiền mặt hoặc qua các dịch vụ chuyển tiền từ ngân hàng hoặc bưu điện. Người nhận hối lộ có thể thỏa thuận trực tiếp với người đưa hối lộ thông qua gặp gỡ hoặc trao đổi qua điện thoại, email, v.v.
Trong trường hợp nhận hối lộ qua trung gian, người nhận hối lộ nhận lợi ích từ người đưa hối lộ thông qua người khác, như một người môi giới. Trung gian không nhất thiết phải là người thứ ba, mà có thể thông qua nhiều người và các giai đoạn, nhưng cuối cùng, lợi ích vẫn đến với người nhận hối lộ. Thậm chí, nếu người nhận hối lộ thỏa thuận qua trung gian, nó cũng được coi là nhận hối lộ một cách gián tiếp.
Tội đưa hối lộ là hành vi của người đưa tiền, tài sản hoặc lợi ích phi vật chất cho người có chức vụ hoặc quyền hạn để họ thực hiện hoặc không thực hiện một việc gì đó theo yêu cầu của người đưa hối lộ.
Theo Điều 354 BLHS, hành vi nhận hối lộ có thể bao gồm hành vi đòi hối lộ. Điều này áp dụng khi người nhận hối lộ yêu cầu hoặc áp đặt người đưa hối lộ đưa lợi ích cho họ. Hành vi này có tính chất nguy hiểm và khó lường, và hiện nay, BLHS 2015 chỉ quy định hành vi “đòi hối lộ” trong trường hợp tăng nặng của tội nhận hối lộ, trong khi tội này chỉ có hai hành vi cơ bản là đã nhận hoặc sẽ nhận.
Pháp luật các quốc gia, bao gồm Việt Nam, nên quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ. Pháp nhân thương mại đã xuất hiện trong nền kinh tế thị trường, và hiện nay, họ có thể thực hiện những hành vi đưa hối lộ hoặc nhận hối lộ. Một pháp nhân chỉ nên phải chịu trách nhiệm hình sự khi:
Tuy nhiên, BLHS 2015 của Việt Nam chỉ quy định trách nhiệm hình sự đối với pháp nhân trong một số tội phạm khác, nhưng không quy định xử lý pháp nhân trong tội đưa hối lộ và nhận hối lộ. Do đó, việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong các tội đưa hối lộ và nhận hối lộ nên được xem xét để cải thiện việc xử lý thực tế của các vụ án liên quan đến pháp nhân thương mại.
Hệ thống pháp luật quốc tế đã quy định rõ hành vi đòi hối lộ trong mặt khách quan của tội hối lộ. Vì vậy, Việt Nam nên xem xét thực hiện các quy định này để đảm bảo tính khái quát và rõ ràng của hệ thống pháp luật và phù hợp với tình hình hiện nay. Tương tự, việc xếp hành vi đòi hối lộ và hành vi đưa hối lộ theo thứ tự “đòi hối lộ,” “nhận,” rồi mới đến “sẽ nhận” trong cấu thành cơ bản của tội nhận hối lộ cũng sẽ giúp cải thiện quy định pháp luật.
Trong trường hợp của tội đưa hối lộ, việc quy định hành vi “đề nghị đưa” vào cấu thành cơ bản của tội đưa hối lộ sẽ giúp pháp luật phản ánh chính xác hành vi này và đảm bảo tính đầy đủ trong việc quản lý tội phạm hối lộ.
Tương tự, việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân đối với tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ nên được xem xét và điều chỉnh để phù hợp với thực tế hiện nay và đảm bảo rằng pháp nhân không được miễn trách nhiệm khi tham gia vào tội phạm hối lộ.
Kết Luận
Như vậy, hiểu rõ về quy định của pháp luật liên quan đến tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ là quan trọng để xem xét cách cải thiện và điều chỉnh pháp luật để đảm bảo rằng việc đấu tranh chống tham nhũng và tội hối lộ được thực hiện một cách hiệu quả, tính khái quát và rõ ràng. Việc đồng nhất quy định với các quy tắc pháp luật quốc tế và việc điều chỉnh trách nhiệm hình sự của pháp nhân trong tội đưa hối lộ và tội nhận hối lộ sẽ cải thiện hiệu suất của hệ thống pháp luật Việt Nam và làm cho cuộc chiến chống tham nhũng và tội hối lộ trở nên hiệu quả hơn.
Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội
Điện thoại: 0866 222 823
Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com
Website: https://luatthaiduonghanoi.com
Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi
Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội