Theo quy định mới trong Luật Đất đai 2024, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của cá nhân đã được điều chỉnh đáng kể nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc mở rộng quy mô sản xuất và tối ưu hóa việc sử dụng đất. Cụ thể, hạn mức này được quy định không quá 15 lần hạn mức giao đất nông nghiệp cho cá nhân đối với mỗi loại đất, như được nêu tại các khoản 1, 2 và 3 của Điều 176 trong Luật Đất đai 2024.
Điều này đánh dấu một bước tiến so với quy định trước đây trong Luật Đất đai 2013, theo đó hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp của hộ gia đình và cá nhân chỉ được phép tối đa là 10 lần hạn mức giao đất nông nghiệp cho hộ gia đình và cá nhân đối với mỗi loại đất, như quy định tại các khoản 1, 2 và 3 của Điều 129 trong Luật Đất đai 2013.
Sự mở rộng này không chỉ giúp tạo ra nhiều cơ hội hơn cho cá nhân và hộ gia đình trong việc tích tụ đất đai, từ đó nâng cao quy mô sản xuất và cải thiện hiệu quả hoạt động nông nghiệp, mà còn góp phần thúc đẩy quá trình chuyển đổi cơ cấu sản xuất nông nghiệp và nâng cao tính cạnh tranh trong ngành nông nghiệp. Quy định mới này phản ánh sự linh hoạt và thích ứng của hệ thống pháp luật đối với nhu cầu thực tiễn của thị trường đất đai nông nghiệp, đồng thời hỗ trợ các mục tiêu phát triển bền vững trong lĩnh vực nông nghiệp.
Một trong những điểm nổi bật và đáng chú ý của Luật Đất đai 2024 so với các quy định trước đây là việc bãi bỏ quy định về khung giá đất, điều mà Luật Đất đai 2013 đã quy định chi tiết. Sự thay đổi này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc cải cách chính sách đất đai, đồng thời phản ánh sự thay đổi trong cách tiếp cận quản lý giá đất và khuyến khích sự linh hoạt hơn trong việc định giá đất đai.
Trước đây, theo Luật Đất đai 2013, khung giá đất được quy định chặt chẽ với các mức giá tối đa và tối thiểu cho từng loại đất, nhằm đảm bảo sự đồng bộ và công bằng trong việc xác định giá trị đất đai trên toàn quốc. Tuy nhiên, việc áp dụng một khung giá cố định có thể dẫn đến những hạn chế trong việc phản ánh chính xác giá trị thực tế của đất đai, cũng như không hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu và sự biến động của thị trường địa phương.
Với việc bãi bỏ quy định về khung giá đất, Luật Đất đai 2024 mở ra một cơ chế linh hoạt hơn trong việc xác định và điều chỉnh giá đất. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các giao dịch đất đai, khuyến khích đầu tư và phát triển bền vững, đồng thời giúp các cơ quan chức năng có thể điều chỉnh giá đất theo sự biến động thực tế của thị trường và nhu cầu cụ thể của từng khu vực.
Một trong những điểm nổi bật của Luật Đất đai 2024 so với Luật Đất đai 2013 là sự thay đổi đáng kể trong quy trình xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất. Theo quy định mới, việc xây dựng và điều chỉnh bảng giá đất sẽ được thực hiện hằng năm, thay vì định kỳ 5 năm như trước đây, nhằm đảm bảo sự cập nhật kịp thời và chính xác hơn với tình hình thực tế của thị trường đất đai.
Cụ thể, theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, từ ngày 01/01/2026, Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng bảng giá đất và trình Hội đồng nhân dân (HĐND) cùng cấp để phê duyệt và công bố. Đây sẽ là bảng giá đất lần đầu được áp dụng theo quy định của luật mới. Hằng năm, UBND cấp tỉnh phải trình HĐND cấp tỉnh để xem xét và quyết định việc điều chỉnh, sửa đổi hoặc bổ sung bảng giá đất. Việc điều chỉnh, sửa đổi này sẽ được công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo.
Nếu trong năm có sự thay đổi cần thiết, UBND cấp tỉnh có quyền đề xuất và trình HĐND cấp tỉnh xem xét, quyết định điều chỉnh bảng giá đất ngoài các đợt điều chỉnh định kỳ. Quy trình này nhằm đảm bảo rằng bảng giá đất luôn phản ánh chính xác tình hình thị trường và đáp ứng kịp thời với các biến động của giá đất.
Trước đây, theo khoản 1 Điều 114 Luật Đất đai 2013, bảng giá đất được xây dựng định kỳ 5 năm một lần và công bố công khai vào ngày 01 tháng 01 của năm đầu kỳ. Điều này có thể dẫn đến tình trạng bảng giá đất không kịp thời phản ánh những thay đổi và biến động của thị trường trong khoảng thời gian giữa các kỳ điều chỉnh.
Theo Điều 4 Luật Đất đai 2024, quy định mới về người sử dụng đất không bao gồm hộ gia đình trong danh sách các đối tượng được cấp đất. Điều này có nghĩa là từ ngày 01/01/2025, các hộ gia đình sẽ không còn được cấp đất trực tiếp từ Nhà nước. Thay vào đó, quyền sử dụng đất sẽ được cấp cho các đối tượng khác theo quy định của pháp luật, và các hình thức cấp đất cũng sẽ được điều chỉnh để phù hợp với các mục tiêu phát triển kinh tế xã hội và quản lý đất đai hiệu quả hơn.
Trái ngược với quy định mới, Điều 5 Luật Đất đai 2013 trước đây đã bao gồm hộ gia đình như một trong những đối tượng sử dụng đất chính. Hộ gia đình được cấp đất và có quyền sử dụng đất cho các mục đích khác nhau như sản xuất nông nghiệp, xây dựng nhà ở, và phát triển kinh tế.
Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 không chỉ loại bỏ việc cấp đất cho hộ gia đình mà còn đưa ra một định nghĩa cụ thể về hộ gia đình sử dụng đất. Theo quy định mới, hộ gia đình sử dụng đất được định nghĩa là những người có mối quan hệ hôn nhân, huyết thống, hoặc nuôi dưỡng theo pháp luật về hôn nhân và gia đình, đang sinh sống chung và có quyền sử dụng đất chung tại thời điểm Nhà nước thực hiện việc giao đất, cho thuê đất, công nhận quyền sử dụng đất, hoặc nhận chuyển quyền sử dụng đất trước khi Luật này có hiệu lực thi hành vào ngày 01/01/2025.
Việc bãi bỏ việc cấp đất cho hộ gia đình có thể dẫn đến sự chuyển đổi trong cách thức quản lý và phân bổ đất đai. Các hộ gia đình hiện tại cần phải điều chỉnh và làm quen với các quy định mới liên quan đến quyền sử dụng đất. Quy định mới có thể thúc đẩy việc tập trung đất đai vào các tổ chức và doanh nghiệp lớn hơn, tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện các dự án đầu tư quy mô lớn và phát triển kinh tế.
Một trong những thay đổi quan trọng và đáng chú ý theo Luật Đất đai 2024 là việc điều chỉnh tên gọi chính thức của các loại giấy tờ liên quan đến quyền sử dụng đất và quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Từ nay, các giấy chứng nhận mà trước đây chúng ta thường gọi là “sổ đỏ” hoặc “sổ hồng” sẽ có tên gọi chính thức và chính xác là Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.
Việc thay đổi tên gọi chính thức từ sổ đỏ, sổ hồng thành Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất giúp làm rõ ràng hơn về các quyền và nghĩa vụ liên quan đến tài sản đất đai, giảm thiểu sự nhầm lẫn và tranh chấp trong giao dịch. Sự thay đổi này cũng phản ánh sự cập nhật và hoàn thiện hệ thống pháp lý, từ đó nâng cao chất lượng và hiệu quả của các quy trình quản lý và cấp phát giấy chứng nhận.
Các thay đổi trong Luật Đất đai 2024 có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều lĩnh vực của đời sống và kinh tế, từ việc quản lý đất đai, điều chỉnh giá đất, đến cách cấp phát và sử dụng giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các bên liên quan cần nắm bắt kịp thời những quy định mới này, điều chỉnh hoạt động và chính sách phù hợp để tận dụng các cơ hội và giảm thiểu các rủi ro có thể phát sinh.
Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội
Điện thoại: 0866 222 823
Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com
Website: https://luatthaiduonghanoi.com
Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi
Địa chỉ: Tòa nhà Le Capitole, Số 27 Thái Thịnh, Đống Đa, Hà Nội