Bất hiếu với cha mẹ có được thừa kế di sản không?

Hiếu thảo với cha mẹ là một nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam. Về mặt đạo đức, nhiều người cho rằng không hiếu thảo với cha mẹ sẽ không được hưởng tài sản nào cả. Vậy nếu xét theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015, người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng cha mẹ có thể được hưởng di sản thừa kế không.

Trường hợp không được hưởng di sản thừa kế

Theo quy định tại Điều 621 Bộ luật Dân sự 2015 có những người thuộc trường hợp sau đây không được quyền hưởng di sản:

Trường hợp vi phạm pháp luật, vi phạm đạo đức xã hội:

– Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc về hành vi ngược đãi nghiêm trọng, hành hạ người để lại di sản, xâm phạm nghiêm trọng danh dự, nhân phẩm của người đó.

 – Người vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ nuôi dưỡng người để lại di sản, ở đây có thể hiểu là xúc phạm danh dự, nhân phẩm hoặc sức khỏe của người nuôi dưỡng.

– Người bị kết án về hành vi cố ý xâm phạm tính mạng người thừa kế khác nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ phần di sản mà người thừa kế đó có quyền hưởng.

– Người có hành vi lừa dối, cưỡng ép hoặc ngăn cản người để lại di sản trong việc lập di chúc; giả mạo di chúc, sửa chữa di chúc, hủy di chúc, che giấu di chúc nhằm hưởng một phần hoặc toàn bộ di sản trái với ý chí của người để lại di sản.

Trừ trường hợp vẫn được hưởng di sản, nếu người để lại di sản đã biết hành vi của những người đó, nhưng vẫn cho họ hưởng di sản theo di chúc thì vẫn được nhận.

Trường hợp con không còn sống vào thời điểm thừa kế:

Căn cứ theo quy định tại Điều 613 Bộ luật Dân sự 2015: Người thừa kế là cá nhân phải là người còn sống vào thời điểm mở thừa kế hoặc sinh ra và còn sống sau thời điểm mở thừa kế nhưng đã thành thai trước khi người để lại di sản chết. 

Như vậy, nếu tại thời điểm mở thừa kế của cha mẹ, con đã chết hoặc chưa thành thai thì sẽ không được hưởng thừa kế của cha mẹ.

Trường hợp con không có tên trong di chúc:

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Nếu cha, mẹ không để lại di chúc, con cái sẽ được hưởng di sản của cha mẹ theo quy định tại Điều 650 và 651 Bộ luật Dân sự 2015.

Tuy nhiên, trong trường hợp cha mẹ, người để lại di sản có di chúc nhưng trong di chúc không đề cập đến việc để lại tài sản cho con, thì người con sẽ không được hưởng thừa kế nhà đất hay bất kỳ tài sản nào theo nội dung di chúc.

Trường hợp con bị truất quyền thừa kế:

Căn cứ theo quy định tại Điều 626 Bộ luật Dân sự 2015 quy định người lập di chúc có quyền sau đây:

– Chỉ định người thừa kế; truất quyền hưởng di sản của người thừa kế.

– Phân định phần di sản cho từng người thừa kế.

– Dành một phần tài sản trong khối di sản để di tặng, thờ cúng.

– Giao nghĩa vụ cho người thừa kế.

– Chỉ định người giữ di chúc, người quản lý di sản, người phân chia di sản.

Trong trường hợp người thừa kế có đủ điều kiện thừa kế nhưng người để lại di sản truất quyền thừa kế ngay trong di chúc thì người thừa kế sẽ không được hưởng di sản thừa kế.

Không hiếu thảo với cha mẹ có nhận được thừa kế từ đất đai không?

Trường hợp 1: Thừa kế theo di chúc

Di chúc là văn bản thể hiện ý muốn để tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Do đó, khi cha, mẹ cảm thấy con không hiếu thảo, không muốn con nhận di sản của mình thì trong di chúc phải thể hiện nội dung này (cách gọi khác là truất quyền thừa kế theo di chúc của người con không hiếu thảo với cha mẹ).

Nếu di chúc hợp pháp, người con không thuộc các trường hợp được nhận di sản không phụ thuộc vào di chúc quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015, trong di chúc không có tên người con không có hiếu với cha mẹ thì người này sẽ không được nhận di sản thừa kế.

Như vậy, con không hiếu thảo với cha mẹ vẫn được hưởng thừa kế theo di chúc nếu người lập di chúc biết hành vi đó nhưng vẫn chấp nhận, trường hợp không để lại di chúc thì con đẻ, con nuôi vẫn được ưu tiên hàng thừa kế số 1 nếu hưởng thừa kế theo pháp luật. 

Trường hợp 2: Thừa kế theo pháp luật

Trong trường hợp cha mẹ mất mà không để lại di chúc chia di sản cho người hưởng thừa kế thì di sản sẽ được chia theo pháp luật theo quy định tại Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015  như sau:

 – Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

 + Không có di chúc.

+ Di chúc không hợp pháp.

 + Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế

+ Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

 – Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:

+ Phần di sản không được định đoạt trong di chúc.

+ Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật

 – Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Như vậy từ quy định nêu trên có thể thấy pháp luật hiện hành không có quy định về việc con cái không hiếu thảo với cha mẹ thì không được nhận thừa kế đất đai. Vì vậy, trường hợp cha mẹ không để lại di chúc thì con có không hiếu thảo với cha mẹ lúc còn sống vẫn được hưởng thừa kế theo pháp luật.

Chi tiết xin liên hệ: Công ty Luật Thái Dương FDI Hà Nội

Điện thoại: 0866 222 823

Email: luatthaiduonghanoi@gmail.com

Website: https://luatthaiduonghanoi.com

Fanpage: https://www.facebook.com/luatthaiduongfdihanoi

Địa chỉ: Tòa nhà Licogi 13, Số 164 Khuất Duy Tiến, Thanh Xuân, Hà Nội